Pampersin uşağa zərərini bilin

Day.Az представляет новость на азербайджанском языке.
 

Demək olar ki, indi bütün analar körpələri üçün birdəfəlik uşaq bezlərindən istifadə edirlər. Uşaq bezləri anaların həyat keyfiyyətini artırdığı üçün çox az adam onun zərərləri barədə düşünür. Hətta yaşlı nəslin nümayəndələri də gənc analara baxıb "indi uşaq saxlamağa nə var ki, bağlayırsan pampersi, qoyursan saatlarla yatır" deyir.

Amma bir zamanlar bu uşaq bezlərini sadə pambıq bezlər əvəz edirdi. Düzdür, o zamanların uşaqları yuxudan tez-tez ayılır və analar çox yorulurdu. Amma uşaqlar sağlam böyüyürdü. Mütəxəssislərin araşdımalarına görə, uşaq bezləri xlorla ağardılır. Proses zamanı dioksin xaric olunur və bu maddə insan sağlamlığı üçün təhlükəli hesab edilən maddələrdən sayılır. ABŞ-ın Ətraf Mühitin Mühafizəsi Təşkilatının hesabatına görə, dioksinlər xərçəng yaradıcı maddələrdir. Belə ki, onlar qaraciyər funksiyasına təsir edə, immunitet, sinir və hormon sistemini sıradan çıxara bilər.

Həkim andoloq Kamil Baxşəliyevin sözlərinə görə, körpə bezlərinin tərkibində olan natrium poliakrilat əmicilik xüsusiyyətinə malik olan maddədir: "Sidiyi çox təsirli şəkildə əmir və bezin içində saxlayır. Ancaq maye vasitəsilə körpənin dərisinə də təsir edir. Araşdırmalara görə, bu maddənin müxtəlif allergik reaksiyalara və tənəffüs problemlərinə səbəb olduğu müəyyən edilib. Onu da deyim ki, bir müddət əvvələ qədər qadın tamponlarında istifadə edilən və ölümə yol açdığı iddia edilən kimyəvi maddələr 1985-ci ildə tamponlardan çıxarılsa da, hələ də uşaq bezlərində istifadə edilir. Həftənin 7 günü, günün 24 saatı bu maddəyə məruz qalan körpə dərisində qızarıqlar, yaralar, uşaqların cinsiyyət orqanlarında qanaxmaların meydana gəlməsi də qaçılmazdır".

ABŞ Biologiya Elmləri İnstitutunun araşdırması zamanı uşaq bezlərinin tərkibində tribütiltin - dənizçilikdə "zəhərli boya" olaraq bilinən və dəniz canlılarının gəminin altına yapışmasına mane olan kimyəvi zəhərli maddə də aşkar edilib. Alimlərin fikrincə, bezlərdə olan bu maddə insanlarda yağ hüceyrələrinin böyüməsinə və köklüyə səbəb olur. Bu maddə ilk dəfə 2000-ci ildə pampers Ultra quru körpə bezində aşkar edilib.

Bununla yanaşı, bezlərin tərkibində uçucu orqanik zəhərli maddələr - tolyen, ksilen və dipenten də mövcuddur. Bu zəhərli maddələr duyğu orqanları və həzm sistemi üçün təhlükəlidir. Orqanizmdə xərçəng yaranma riskini artırır. Həkim bildirir ki, körpə bezlərinin tərkibində müxtəlif boyalar, ətir maddələri və plastiklər də var.

2000-ci ildə Almaniyada Keil Universiteti tərəfindən aparılan araşdırma zamanı körpə bezləri oğlan uşaqlarını bədən istiliyindən daha yüksək dərəcədə tutduğu üçün nəsilartırma qabiliyyətinin aşağı düşdüyünü müəyyən edib. Həkim pediatr İlhamə Qurbanovanın sözlərinə görə, körpə dərisi yetkin insan dərisindən daha çox nazik və daha keçiricidir. Dəriyə sürtülən hər şey qan axınına qarışaraq bütün bədənə və daxili orqanlara təsir edə bilir. Həkim deyir ki, nəinki uşaq bezlərindən istifadə zamanı, hətta uşaqların dərisini yumşaltmaq, nəmləndirmək üçün istifadə edilən kremlər də diqqətlə seçilməlidir: "Çalışmaq lazımdır ki, körpə üçün zərərsiz, ətirsiz, sink oksid, zeytunyağı, saf vazelin və ya dəridən əmilməyən tərkibli kremlər seçilsin. Əgər uşağa bütün günü bez geyindirilirsə, mütləq dərisinə bitki tərkibli kremlər və ya vazelin çəkilməlidir. Çünki sürtünmə zamanı bez uşaq dərisni yandırıb, yara edə bilər".

İ.Qurbanova bildirir ki, analar yaz-yay aylarında bacardıqları qədər bezlərdən istifadə etməməlidirlər. Çünki bu aylarda havalar isti keçdiyi üçün uşaq dərisi kimyəvi maddələrə qarşı daha çox reaksiya verir: "Uşaq bezləri dərini havasız və isti saxlayır. Dəri nəfəs ala bilmədiyi üçün tərləmə, qaşınma, sürtünmə nəticəsində yaralar əmələ gələ bilir. Analar çalışmalıdırlar ki, yalnız gecələr uşaqlara bez geyindirsinlər. Bu zaman onlar uşaqlarının sağlamlığını müəyyən qədər qorumuş olarlar. Çalışmaq lazımdır ki, bez hər 3 saatdan bir dəyişdirilsin. Təmiz olsa belə, uşaq yarım saat bezsiz saxlanılmalıdır".

Həkimin fikrincə, bezlərin zərərləri gözlə az görüldüyü üçün valideynlərdə o qədər qorxu yaratmır. Bezlər isə uşaqlara tədricən zərər verir: "Mən eşitmişəm ki, Qərbi Avropa ölkələrində kişilərin tədrici sonsuzluğunun səbəbi kimi uşaq bezləri göstərilir. Bunun nə dərəcədə doğru olduğunu deyə bilmərəm, amma valideynlər çalışsınlar ki, bacardıqları qədər uşaqlarına az bez geyindirsinlər. Məncə, uşağı bezdən tez ayırmaq daha məqsədəuyğundur".

/Ekspress.az/